De liturgie als inwijding in het mysterie: haar fundamenten en karakteristieken
Module III, lesdag 1
De liturgie koppelt op een lucide manier de inhoud van het geloofsgoed aan een liturgische vorm. Liturgie gebeurt in een setting. Deze valt niet uit de lucht maar heeft diepe wortels in de menselijke existentie. Ze hanteert vormen die de mens van oudsher ontdekte en distilleerde uit de werkelijkheid die hem omgeeft. Het wondere samenspel van inhoud ondersteund door vorm, heeft een diepe interne samenhang. Als we dat gaan aanvoelen gebeurt er inwijding. De liturgie is bij machte ons in te wijden in het mysterie dat ze trouw en waarachtig vertolkt.
Leerhuis
De mens ordent en weeft de grote symbolen, verhalen en teksten ineen in zijn riten, in de cultus. De riten en liturgieën van de volkeren zijn in elkaar gevlochten gehelen van symbolen, symbolische handelingen, houdingen en bewegingen, verhalen en gebeden samengevoegd in een ritmisch, gestileerd, esthetisch, krachtig en zinrijk geheel. Het zijn symboliseringen van de eeuwenlange omgang met het Heilige. Ze hebben een 'ordo’, een maatgang en een ritme, zoals de kosmos die heeft. De riten en de liturgieën blijven de toegangspoort bij uitstek om het geheim van het leven te verstaan.
Leerhuis
Overdracht van levende kennis binnen ons christelijk geloof gebeurt volgens wetten die zo oud zijn als de mensheid zelf en behoren tot het wezen van de mens. Ze gebeurt door de ervaring van het Heilige binnen een coherent gelovig systeem expressie te geven, te ‘mimeren’, en te symboliseren. Doorheen het eeuwenoude en door wijsheid uitgebalanceerde liturgische evenement gaan we de rijkdom van het geloof peilen en ervan leven.
Maximus de Belijder, 'Mystagogie’
De heilige kerk [het gebouw!] van God is het symbool van de zintuiglijke wereld als dusdanig. Zij heeft als hemel het goddelijk heiligdom en bezit als aarde de schoonheid van het schip. En op dezelfde wijze is de hele wereld een kerk, want zij heeft haar hemel die aan het heiligdom herinnert en zij heeft de tooi van het land die het (kerk)schip in herinnering roept.